تحلیلی بر مصوبات جلسه ساماندهی کوهنوردی کلاردشت؛ نقاط قوت، نقاط ضعف، و بررسی مبنای قانونی مصوبات

به گزارش کلارنا بر اساس خبری که از سوی روابط عمومی فرمانداری کلاردشت منتشر شده است، اخیراً جلسه‌ای تحت عنوان «ساماندهی کوهنوردی در کلاردشت» برگزار و تصمیماتی در این رابطه اخذ شد.
در همین رابطه پایگاه خبری کلارنا مصوبات این جلسه را در سه محور نقاط قوت، نقاط ضعف و بررسی مبنای قانونی مورد تحلیل قرار داده است که متن کامل آن را می توانید از طریق لینک زیر در وب سایت کلارنا بخوانید.

طبق خبر منتشر شده، مصوبات جلسه مذکور به شرح زیر است:
✔️خودروهای حامل کوهنوردان می بایست از طریق مراجع مربوطه صلاحیت اخذ نمایندوپس از آن اقدام به حمل و نقل کوهنوردان نمایند.در این خصوص هیاتی متشکل از رانندگان نسبت به ساماندهی خودروها و اعزام رانندگان تشکیل و اداره امور را برعهده خواهند داشت.
✔️اعزام هرگونه گروه کوهنوردی بدون طی مراحل قانونی به علم کوه ممنوع مگر اینکه فدراسیون و هیات کوهنوردی صلاحیت آن ها را تایید نمایند.
✔️خودروهای حامل طبیعت گردان به منطقه علم کوه باید از سوی مراجع مربوطه تایید صلاحیت اخذ و پس از آن با معرفی نامه از سوی میراث فرهنگی و صنایع دستی و تایید شهرداری اقدام به حمل و نقل افراد تامنطقه خرم دشت علم کوه نمایند.
✔️در ایام خاص و شهادت اعزام و صعود کوهنوردان به علم کوه ممنوع می باشد.

تحلیل کلارنا در رابطه با مصوبات فوق نیز به شرح زیر است:

✅ نقاط قوت صحبت‌ها و مصوبات

1. تلاش برای ساماندهی حمل‌ونقل کوهنوردان:
ایجاد هیأت از رانندگان و تعیین صلاحیت آن‌ها نشان از تلاش برای ایجاد نظم و ایمنی در حمل‌ونقل دارد. این موضوع در مناطق پرتردد کوهنوردی (مثل علم‌کوه) حائز اهمیت است.
2. توجه به ضوابط حرفه‌ای در کوهنوردی:
الزام به تایید فدراسیون و هیأت کوهنوردی برای اعزام گروه‌ها اقدامی منطقی برای پیشگیری از حوادث، گمشدن یا صعودهای غیرایمن است.
3. کنترل ورود طبیعت‌گردان و نظارت بر خودروهای مرتبط با گردشگری:
همکاری چندنهادی (میراث فرهنگی، شهرداری) برای تایید خودروها می‌تواند گامی در جهت توسعه گردشگری مسئولانه و پایدار باشد.
4. ممنوعیت صعود در ایام خاص:
ممنوع کردن صعود در ایام خاص (مثل مناسبت‌های مذهبی یا ملی) می‌تواند در راستای حفظ حرمت این ایام و همچنین کاهش ترافیک انسانی در طبیعت در آن روزها تلقی شود.

⚠️ نقاط ضعف و چالش‌ها
1. ابهام در سازوکار اجرایی:
نحوه تعیین صلاحیت رانندگان یا «مراجع مربوطه» مشخص نشده است. آیا این وظیفه برعهده پلیس راهور، میراث فرهنگی، اداره گردشگری یا صنف خاصی است؟ این ابهام در اجرا مشکل‌ساز خواهد شد.
2. ایجاد محدودیت بدون زیرساخت جایگزین:
ممنوعیت اعزام گروه‌ها یا خودروها بدون مشخص کردن خدمات جایگزین ممکن است باعث نارضایتی فعالان حوزه گردشگری و گردشگران شود، به‌ویژه در ایام پیک.
3. احتمال برخورد سلیقه‌ای یا تبعیض‌آمیز:
واگذاری تعیین صلاحیت به «هیأت منتخب رانندگان» ممکن است زمینه‌ساز رانت یا رفتارهای تبعیض‌آمیز شود، مگر آنکه دستورالعمل مشخص، شفاف و قابل‌نظارت برای این فرآیند تهیه شود.
4. فقدان نگاه جامع به ظرفیت‌سازی و آموزش:
مصوبات بیشتر محدودکننده هستند تا آموزشی یا حمایتی. بهتر بود در کنار محدودیت‌ها، برنامه‌هایی برای آموزش، ارتقای ایمنی، و حمایت از راهنمایان محلی نیز دیده می‌شد.

⚖️ بررسی مبنای قانونی مصوبات
1. لزوم اخذ مجوز برای فعالیت خودروهای عمومی: ✅ دارای پشتوانه قانونی
- براساس آیین‌نامه‌های سازمان راهداری، فعالیت حمل‌ونقل عمومی (حتی در حوزه گردشگری) باید با مجوز باشد.
- همچنین ماده‌هایی از قانون نظام صنفی و آیین‌نامه گردشگری طبیعت‌گردی به این موضوع اشاره دارد.

2. ممنوعیت اعزام گروه‌های کوهنوردی بدون تایید فدراسیون: ✅ دارای پشتوانه قانونی
- طبق آیین‌نامه‌های فدراسیون کوهنوردی و دستورالعمل‌های ابلاغی وزارت ورزش، صعودهای گروهی باید با تایید هیأت‌های استانی یا فدراسیون انجام شود.

3. الزام معرفی‌نامه میراث فرهنگی و تایید شهرداری برای گردشگری طبیعت: ? نیازمند شفاف‌سازی
- همکاری بین دستگاهی قابل توجیه است اما ارائه معرفی‌نامه برای هر صعود یا بازدید ممکن است بار اداری غیرضروری ایجاد کند.
- اگرچه طبق ضوابط طبیعت‌گردی سازمان میراث فرهنگی، سفرهای طبیعت‌گردی باید از طریق دفاتر مجاز انجام شود، اما اجبار به معرفی‌نامه مورد اختلاف است و باید بر پایه ابلاغ رسمی یا دستورالعمل مصوب باشد.

4. ممنوعیت صعود در ایام خاص و مذهبی: ? فاقد شفافیت قانونی
چنین تصمیمی باید از سوی شورای تأمین شهرستان یا با استناد به مصوبه‌ استانی یا دلایل ایمنی اتخاذ شود. در غیر این صورت ممکن است از منظر حقوقی مورد اعتراض قرار گیرد.

? جمع‌بندی:
مصوبات جلسه فرمانداری کلاردشت در راستای نظم‌بخشی، افزایش ایمنی و کنترل گردشگری طبیعت گامی مثبت تلقی می‌شود، اما برای موفقیت در اجرا، باید:
- مبانی قانونی و بخشنامه‌ای هر بند شفاف‌تر بیان شود.
- ساختارهای نظارتی و اجرایی مشخص گردد.
- نگاه صرفاً محدودکننده با اقدامات حمایتی و آموزشی همراه شود.
- اگر مایل باشید، می‌توانم نسخه پیشنهادی اصلاح‌شده این مصوبات را هم تهیه کنم که هم قانونی‌تر باشد و هم اجرای آن ساده‌تر.