۲۱ فوریه (دوم اسفند) روز جهانی زبان مادری است. این نام گذاری در سال ۱۹۹۹ میلادی از سوی یونسکو و با هدف کمک به حفظ تنوع زبانی و فرهنگی جهان اعلام شد.
زبان مادری یک سرمایه فرهنگی است و وقتی از حفظ، توسعه و تقویت فرهنگ یک جامعه سخن به میان می آید تنها چیزی که گذشته ، حال و آینده آن جامعه را بهم پیوند می دهد؛ چیزی بجز زبان نیست.
مدافعان تعدد زبان می گویند برخوردار نبودن از حق گویش به زبان هر قوم یا فرهنگ ، خطر گسست مناسبات انسانی و طبیعی میان افراد را در بردارد.
اما هر کدام از ما هر چقدر هم به زبان دیگری غیر از زبان مادری خود مسلط باشیم ، زبان مهم و حیاتی برای بیان احساساتمان همان زبانی است که برای اولین بار به وسیله آن سخن گفته ایم

آلفونس دوده ، نویسنده بزرگ فرانسوی می گوید: هر ملتی که زبان مادری خود را فراموش کند ، مانند فردی زندانی است که کلید زندانش گم شده باشد.

مطابق آنچه سازمان جهانی یونسکو بیان کرده است ، نزدیک به ۶ هزار زبان شناخته در دنیا وجود دارد که نیمی از آن در حال فراموشی است.

طبق یافته های محققان ، افرادی که به زبان مادری خود تسلط ندارند یادگیری دیگر زبانها یک مسیر طولانی و زمانبر است.
زبان مادری به زبانی گفته می شود که کودک سخن گفتن به آن را یاد می گیرد یا آن را پیش از آغاز تحصیلات می آموزد .

زبان مادری لزوما" به معنی زبانی که مادر انسان به آن سخن می گوید نیست، بلکه در بسیاری از فرهنگ ها ، در تاریخ و ادبیات و اسطوره ، مادر معادل سرزمین در نظر گرفته شده است . مادری که رشد انسان به او بستگی دارد . سرزمین مادری ، زبان مادری و..... همواره بخش بزرگی از شناخت هویت فردی را شکل داده است. سرزمینی که قومی ، قبیله ای ، نژادی در آن تکلم کرده است.

هر زبان عامل اصلی بازتاب دهنده فرهنگ آن دسته از مردمی است که با آن سخن می گویند. نباید فراموش کنیم که مرگ یک زبان به معنی مرگ قسمتی از فرهنگ جامعه بشری خواهد بود . زبان مادری بخشی از هویت هر شخص است.
انسانها در بلاد دور و غربت وقتی همدیگر را ملاقات می کنند بهترین و با ارزش ترین هدیه ها و عشق و علاقه به یکدیگر ، استفاده از زبان مادری است زیرا زبان مادری به انسانها آرامش ، حس نزدیکی و اعتماد به نفس می دهد.
زبان مادری سنت ها ، رسم و رسوم ، شادی های پدران و مادران و اجداد و غرور ملی یک سرزمین را تداعی می کند.

پیوستگی زبان مادری و سرزمین مادری پیوندی ابدی است ، مادرانی که نه به وسعت سرزمین ایران که به گستره تمدن ایران رنگارنگ و گوناگون ، فرزندانی را در حکم گویشوران خود بر جای گذاشته اند.

روز جهانی زبان مادری را به همه کسانی که به زبان مادری خود عشق می ورزند تبریک می گویم.

✍️محسن مریدپور